Het gros van de gemeenten informeert mantelzorgers onvolledig over de vrijwilligersverzekering die ze gratis aanbieden. Die polis bevat een dekking voor aansprakelijkheid van mantelzorgers, maar weinig ambtenaren hebben er weet van.
Dat blijkt uit onderzoek door het Aansprakelijkheidsverzekering Informatiecentrum (AIC). Van de 388 onderzochte gemeenten geven er 302 (78 procent) verouderde, onvolledige of foute informatie over de aansprakelijkheidsdekking voor mantelzorgers. Hierdoor wordt het mantelzorgers extra lastig gemaakt een beroep te doen op de aansprakelijkheidsverzekering. ‘In veel gevallen wordt de aanwezigheid van een aansprakelijkheidsdekking zelfs ontkend, zowel op de gemeentewebsite als door medewerkers’, zegt AIC-onderzoeker Simon den Hollander.
Mantelzorgers kunnen nauwelijks te weten komen dat ze zijn verzekerd, in welke mate zij gedekt zijn, hoe schade kan worden aangegeven en wat dit betekent voor de eigen individuele aansprakelijkheidsverzekering. Ook gemeenteambtenaren zijn niet op de hoogte. Negen van de tien keer is zelfs bij hen het bestaan van de aansprakelijkheidsverzekering voor mantelzorgers niet bekend. Dit geldt voor kleine gemeenten, maar ook voor grote gemeenten zoals Rotterdam.
In Noord-Brabant (33 procent) en Noord-Holland (29 procent) bevinden zich procentueel de meeste gemeenten die hun informatie op orde hebben. In Drenthe is dit slechts 8 procent. Bij de AIC-onderzoekers ‘zakten alle broeken af’ toen zij merkten hoe slecht de gemeenten hun informatievoorziening over de mantelzorgverzekering op orde hebben.
Bijna overal geven de gemeenten foutieve informatie, terwijl tijdens het onderzoek keer op keer blijkt dat mantelzorgers gewoon zijn meeverzekerd op het onderdeel aansprakelijkheid via de vrijwilligerspolis van de gemeente. ‘Gemeenten betalen dus voor een verzekering, maar vergeten de inwoners hierover te informeren’, zegt Den Hollander.
Rotterdam spande wat hem betreft de kroon als meest schrijnende geval. Rotterdam biedt via het eigen gemeentelijk assurantiefonds een al moeilijk te verkrijgen aansprakelijkheidsverzekering aan voor vrijwilligers, maar mantelzorgers worden daarbij uitgesloten. Opvallend, want de Rotterdamse verzekering is afgesloten bij Centraal Beheer Achmea, dezelfde partij waar de Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG) haar verzekering heeft afgesloten. En de VNG-verzekering geldt wél voor mantelzorgers.
Den Hollander: ‘Geen van de Rotterdamse gemeenteambtenaren bleek op de hoogte van het bestaan van de VNGverzekering. Noch konden zij zelf enige interne informatie vinden over de eigen gemeentelijke verzekering. Onderaan een oude brochure van het Rotterdamse assurantiefonds staan wel twee telefoonnummers voor informatie. Maar pas bij de zesde keer bellen werd daar opgenomen, de contactpersoon bleek niet aanwezig. Ik ben nog steeds niet teruggebeld.’
Simon den Hollander benadrukt dat alle gemeenten hun aansprakelijkheidsverzekering voor mantelzorgers in principe op orde hebben. Gemeenten zijn alleen niet meegegaan met de inhoudelijke veranderingen in de vrijwilligersverzekering van de VNG, op 1 januari 2016. Vanaf dat moment zijn mantelzorgers via de VNG-verzekering wel gratis verzekerd, op zowel de ongevallen- en persoonlijke eigendommenverzekering als de aansprakelijkheidsverzekering.
‘Maar dit wordt door slechts weinig gemeenten gecommuniceerd’, zegt Den Hollander. ‘Slechts 81 van de 388 gemeenten bieden actuele informatie. Mantelzorgers lopen bijna altijd tegen een muur aan. Het enige wat ze kunnen doen, is blijven bellen met hun gemeente.’ Nadrukkelijk wijst Den Hollander ook naar de VNG, die foute informatie geeft over de veranderingen sinds 2016.
De Hollander: ‘Op de VNG-website staat nog steeds het verouderde zinnetje dat “mantelzorgers zijn uitgesloten”. Dat is schokkend, omdat zeker 277 gemeenten hun vrijwilligers en mantelzorgers hebben verzekerd via de VNG. Zowel de VNG als bijna alle gemeenten moeten nu snel hun websites updaten en duidelijk met de burger communiceren hoe de afhandeling van schade werkt. Dat heeft de hoogste prioriteit.’
