Ergens niet binnen mogen omdat je een hulphond hebt. Het overkwam de Veldhovense Laura van Dijk en ze is zeker niet de enige.
Nog altijd loopt Laura van Dijk met fikse kiespijn rond. Vorige week ging de Veldhovense naar de tandarts, maar ze stond een paar tellen later alweer buiten. De reden? Jos, de hulphond die ze heeft vanwege een posttraumatische stressstoornis (PTTS) en angststoornissen, werd geweigerd. Iets wat volgens cijfers van het ‘Meldpunt toegangsweigeringen met assistentiehond’ steeds vaker voorkomt.
Het meldpunt kreeg dit jaar al meer klachten dan de 123 meldingen van heel vorig jaar. Klachten komen bijvoorbeeld van mensen met een hulphond die geweigerd worden in een ziekenhuis, restaurant of andere openbare gelegenheid. Dit is sinds augustus 2016 verboden doordat een VN-verdrag is ingevoerd. Daarin staat dat wie diensten aanbiedt, moet zorgen dat deze ook voor mensen met een handicap toegankelijk zijn.
Iemand weigeren die afhankelijk is van een hulphond is strafbaar. Je hierbij beroepen op hygiëne kan niet zomaar, zegt Rianne Tetelepta, coördinator van het meldpunt. “Dat geldt alleen bij levensbedreigende situaties, zoals in de operatiekamer van een ziekenhuis.”
Toch wordt dat argument volgens haar vaak gebruikt om iemand te weigeren, bijvoorbeeld in de horeca - vooral buffet- en Chinese restaurants - en bij tandartspraktijken. Maar de belangrijkste reden om iemand te weigeren blijkt onwetendheid. “De wet is zonder bombarie ingevoerd dus duurt het even voor iedereen ervan weet”, zegt Tetelepta. “We merken dat naarmate de wet bekender wordt mensen mondiger worden en het ons vaker melden als ze ergens geweigerd zijn.”
“Het voorval met Laura was een ongelukkige samenloop van omstandigheden”, zegt Henk Esbouts, eigenaar van medisch centrum Quole in Waalre. “Ze komt hier al jaren zonder hulphond. Wij wisten niet dat ze die tegenwoordig heeft en herkenden Jos, een kleine hond, ook niet als zodanig. Dus toen ze met haar moeder binnenkwam, vroeg onze receptioniste of iemand buiten kon wachten met de hond.”
Volgens hem was Jos van harte welkom geweest. “Alleen moet dat wel gemeld worden als iemand een afspraak maakt. Een ruimte waarin een hond is geweest, maken we anders schoon dan een gewone ruimte.”
Tetelepta betwijfelt dit. “Doen ze dat dan ook als iemand binnenkomt met een trui vol hondenharen?” Laura, die de hulphond nu een half jaar heeft, zegt dit elders - bij bijvoorbeeld het ziekenhuis, of de dermatoloog - niet vooraf te hoeven melden.
Ze zegt nu al niet meer zonder Jos te kunnen. De hond helpt bij haar nerveuze tics, hij kalmeert haar door zijn neus tegen haar lichaam te drukken. Ook kan hij angstaanvallen signaleren en onderdrukken. “Dankzij Jos durf ik weer zonder mijn moeder de straat op.”
Steeds meer Nederlanders hebben een assistentiehond. Vroeger werden geschikte honden vooral opgeleid tot blindengeleidehond. Nu hebben zulke honden ook baasjes met PTTS, psychische stoornissen of epilepsie. Zo verdwijnt het traditionele beeld van de labrador met het baasje met een stok in zijn hand en een zonnebril op.
“Het is aan de buitenkant steeds minder goed te zien”, zegt Tetelepta. “We merken dat de groep die minder zichtbaar een hulphond heeft op minder begrip kan rekenen.”
Daarom zijn hulphonden te herkennen aan een blauw dekentje. “Die dekentjes worden soms nagemaakt om hun hond overal mee naar toe te nemen.”
De Waalrese tandarts zit erg met het voorval in zijn maag. “De dag erna ging het hier nergens anders over. Hebben we het goed gedaan, vroegen we ons af.”
De praktijk probeerde nog contact met Laura op te nemen. Maar voor haar is de kous af. “Ik ben op zoek naar een nieuwe tandarts.”
